گفتگو درباره شعر و شاعري سه تن از اركان ادب فارسي : حافظ ، سعدي ، نظامي گنجوي . موضوع اصلي كتاب ، تحقيقي و ادبي پيرامون افكار سه شاعر مذكور است. محمدتقی جعفري ضمن تصديق مراتب بالاي شعري ادبا و شعراي نامبرده ، در موارد فراواني نيز به توضيح ديدگاه هاي حكَمي و كلامي آن ها پرداخته، مسائلي را به نقد مي كشد. 

در اين كتاب ، نظامي گنجوي به حسب اين كه يكي از شعراي استوار تاريخ ادب فارسي محسوب مي شود، مورد توجه ایشان بوده ، اشعار وي مورد شرح و بسط قرار گرفته است . 

حكمت ، عرفان و اخلاق در شعر نظامي گنجوي ، موضوعي است با رويكرد اخلاقي اعتقادي كه سعي در بازشناسي ابعاد انساني اشعار نظامي در منظومه هاي زنده هفت پيكر و ... دارد. بنابراین، آن چنان كه در این کتاب واضح است ، نگاه نظامي گنجوي، نگاهي معتدل و واقع گرايانه تلقي مي شود.